ฮอร์ธอร์น เป็นพืชตระกูลเบอร์รี่ มีลักษณะเป็นผลเล็กๆต้นทรงพุ่ม อยู่ในสกุล Crataegus ซึ่งสกุลนี้มีหลายร้อยชนิดที่พบได้ทั่วไปในยุโรป อเมริกาเหนือและเอเชีย มีรสเปรี้ยวอมหวาน สีเหลือง สีแดงเข้ม ไปจนถึงสีดำ ที่สำคัญอุดมไปด้วยสารสกัดที่มีประโยชน์มากมาย โดยเฉพาะใช้เป็นสมุนไพรดูแลรักษาคนที่ป่วยเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือดมานานหลายทศวรรษ
ในจีนเรียกฮอร์ธอร์นว่าซานจา สามารถช่วยในเรื่องการย่อยไขมัน เพิ่มการหลั่งของน้ำย่อยในกระเพาะอาหาร ปรับสมดุลของกระเพาะอาหารและลำไส้ ช่วยในการขยายตัวและไหลเวียนเลือดของเส้นเลือดโคโรนารี ป้องกันการเกิดภาวะหัวใจขาดเลือด ลดความดันโลหิต ป้องกันไม่ให้หัวใจเต้นผิดปกติ ช่วยลดไขมันในเลือด ทั้งคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ นอกจากนั้นซานจายังสามารถต้านการเกาะกลุ่มกันของเกล็ดเลือด (platelet aggregation) ต้านการเกิดออกซิเดชัน เพิ่มความสามารถของระบบภูมิคุ้มกัน เป็นต้น
โดยใช้ในการช่วยย่อยอาหารเป็นหลัก ซึ่งฮอร์ธอร์นในทฤษฎีแพทย์จีนนั้นมีดังนี้
• ช่วยย่อยอาหารประเภทเนื้อสัตว์ ลดอาการท้องอืดท้องเฟ้อ
• ใช้ในอาการปวดท้องจากท้องเสีย และอาการปวดจากไส้เลื่อน
• ใช้ในอาการประเภทเลือดคั่งต่างๆ
• ใช้ในผู้ที่ไขมันในเลือดสูง
ในส่วนที่เป็นสมุนไพรดูแลรักษาคนที่ป่วยเกี่ยวกับหัวใจและหลอดเลือดมีดังนี้
• อุดมไปด้วยโพลีฟีนอลซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ลดความเสี่ยงจากปัจจัยโรคต่างๆได้ เช่น ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ โรคหลอดเลือดหัวใจ มะเร็งบางชนิด โรคเบาหวาน เป็นต้น
• ช่วยลดความดันในเลือด ทำหน้าที่เป็นยาขยายหลอดเลือด หรือสามารถความยืดหยุ่นหลอดเลือดที่ตีบและลดความดันโลหิตได้
• ลดไขมันในเลือด สารสกัดจากฮอร์ธอร์น จะช่วยลดคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ได้ในระดับที่สมดุลที่ร่างกายต้องการ
• ลดความเสี่ยงในภาวะหัวใจล้มเหลว ช่วยทำให้การทำงานของหัวใจดีขึ้นและสามารถออกกำลังกายได้นานขึ้น เหนื่อยน้อยลง
• ช่วยในการเผาผลาญ มีไฟเบอร์ซึ่งเป็นตัวช่วยย่อย ลดอาการท้องผูก มีพรีไบโอติกให้อาหารแบคทีเรียในกระเพาะอาหาร มีความสำคัญต่อการย่อยอาหารอีกด้วย
ผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นจากการกิน Hawthorn เช่น คลื่นไส้ ท้องไส้ปั่นป่วน อ่อนเพลีย เหงื่อออก ปวดหัว เวียนหัว ใจสั่น เลือดกำเดาไหล (Nosebleeds) นอนไม่หลับกระวนกระวาย (Agitation)
ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นเมื่อใช้ยาอื่นร่วมกับ Hawthorn เช่น ยาสำหรับความดันโลหิตสูง ยาสำหรับผู้ชายที่มีปัญหาสมรรถภาพทางเพศ ยาเพิ่มการไหลเวียนโลหิตเข้าสู่หัวใจ
ผลข้างเคียงอาจจะไม่ได้เกิดขึ้นกับทุกคน อย่างไรก็ตามอาจเกิดผลข้างเคียงที่นอกเหนือจากที่ไม่ได้ระบุไว้ ก่อนจะกินหรือใช้สารสกัด ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพรหรือแพทย์หากกังวลเรื่องผลข้างเคียงที่จะเกิดขึ้นก่อนเสมอนะคะ