แพนด้ายักษ์เป็นสิ่งมีชีวิตที่มีความน่ารักมากที่สุดชนิดหนึ่งของโลก คนส่วนใหญ่คิดว่าแพนด้ายักษ์เป็นสัตว์อ้วนเตี้ยอุ้ยอ้ายแสนน่ารัก แต่ที่จริงแล้วแพนด้ายักษ์ก็เป็นอันตรายเช่นเดียวกับหมีชนิดอื่นๆ

แพนด้ายักษ์กระจายพันธุ์ในแนวเทือกเขาทางตอนกลางของประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน ในมณฑลเสฉวน ชานซีและกานสู ในอดีตแพนด้ายักษ์เคยกระจายพันธุ์ลงมาถึงบริเวณที่ราบต่ำ แต่เพราะการตัดไม้ทำลายป่า การขยายพื้นที่เกษตรกรรมและการพัฒนาพื้นที่ ทำให้ปัจจุบันแพนด้ายักษ์ถูกจำกัดการกระจายพันธุ์ให้เหลือเฉพาะในเทือกเขาเท่านั้น

แพนด้ายักษ์อาศัยอยู่ในป่าสนและป่าไม้ใบกว้าง (broadleaf) ที่มีต้นไผ่อยู่หนาแน่นที่ระดับความสูง 5,000-10,000 ฟุต บริเวณนี้มีฝนตกหนักและหมอกหนาปกคลุมตลอดปี สำหรับประเทศไทยได้มีการค้นพบฟอสซิลของแพนด้าที่จังหวัดลำปาง

ประเทศไทยเป็นประเทศที่ 5 ของโลกที่มีหมีแพนด้าจากจีนมาจัดแสดง โดยในสหรัฐอเมริกามีแพนด้าในครอบครอง 7 ตัว ญี่ปุ่น 6 ตัว เม็กซิโก 3 ตัว เยอรมนี 3 ตัวและประเทศไทย 2 ตัว นับว่าเป็นหมีแพนด้าคู่แรกที่จีนมอบให้ประเทศในแถบอาเซียน โดยมีสัญญาจะให้ไทยได้ทำการทดลองศึกษาวิจัยชีวิตเกี่ยวกับหมีแพนด้าคู่นี้เป็นระยะเวลา 10 ปี หลังจากนั้นจะต้องส่งกลับ รวมถึงลูกที่เกิดจากทั้งคู่ด้วย

สำหรับคู่หมีแพนด้าที่ส่งมานั้น ตัวผู้ชื่อว่า “ช่วง ช่วง” ส่วนตัวเมียชื่อว่า “หลินฮุย” และอย่างที่รู้กันดีว่าตอนนี้ก็ได้ให้กำเนิดเจ้าหมีแพนด้าตัวน้อยที่รู้จักกันในนาม “หลินปิง” ที่อาศัยอยู่ในสวนสัตว์เชียงใหม่ให้เราได้ชมความน่ารักของเจ้าแพนด้าตัวน้อยทุกๆครั้งที่เข้าไปเที่ยวสวนสัตว์เชียงใหม่

ถึงแม้จะมีความน่ารักน่าชังแต่ประชากรแพนด้ายักษ์หลงเหลือในป่าธรรมชาติประมาณ 1,000 ตัว และมีประชากรในกรงเลี้ยงตามสวนสัตว์และสถานที่เพาะเลี้ยงอื่นๆอีกประมาณ 140 ตัว ซึ่งส่วนมากอยู่ในประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน แพนด้ายักษ์จัดเป็นสัตว์ที่อยู่ในภาวะวิกฤติเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์เป็นอย่างยิ่ง

ตามบริบทของจีน แต่เดิมนั้นตามข้อมูลของกองทุนสัตว์ป่าโลก แพนด้าได้อาศัยอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำแยงซี ทว่าสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสมสำหรับแพนด้าป่ายักษ์เหล่านี้กลับได้รับผลกระทบจากการก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐาน อาทิ การพัฒนาเขื่อนและถนนที่กลายเป็นอุปสรรคของแพนด้าบริเวณนั้นในการใช้พื้นที่ ตลอดจนการหาไม้ไผ่เป็นอาหาร

ความพยายามร่วมทศวรรษในการอนุรักษ์ธรรมชาติและสัตว์ป่าของจีนเป็นผลสำเร็จตั้งแต่ปลายปี 2563 เป็นต้นมา ตามข้อมูลของ National Forestry and Grassland Administration ระบุว่าประชากรหมีแพนด้ายักษ์ที่อาศัยอยู่ในป่า เพิ่มจำนวนขึ้นเป็น 1,864 ชีวิต จนสามารถกล่าวได้ว่าหมีแพนด้าหลุดจาก ‘รายการสัตว์ใกล้สูญพันธุ์’ แล้ว

จีนได้มีความพยายามใช้เวลาเป็นทศวรรษในการสร้างแหล่งอนุรักษ์ธรรมชาติ อย่างน้อยประมาณ 25% ของที่ดินในประเทศถูกใช้ไปกับการปกป้องระบบนิเวศ อาทิ ปกป้องป่าและพื้นที่ชุ่มน้ำ การห้ามไม่ให้ตกปลาในลุ่มแม่น้ำ ซึ่งก็ได้ทำให้สถานการณ์ความหลากหลายทางชีวภาพของประเทศดีขึ้น และยังได้ช่วยฟื้นฟูสภาพความเป็นอยู่ของสัตว์หายากและจำนวนสัตว์สปีชีส์ที่กำลังใกล้สูญพันธุ์ให้ดีขึ้นด้วย