แมลงปอเป็นสัตว์ที่จัดอยู่ในอาณาจักรสัตว์ไฟลัม Arthropoda คลาส Insecta อันดับ Odonata แฟมมิลี Libellulidae แมลงปอเป็นแมลงที่มีขนาดใหญ่และสีสันสวยงาม กินสัตว์อื่นเป็นอาหาร อาหารของแมลงปอ คือ ยุง ริ้น แมลงวัน ผีเสื้อ ผึ้ง รวมทั้งแมลงปอด้วยกัน นอกจากเป็นผู้ล่าแล้วแมลงปอยังเป็นผู้ถูกล่าในเวลาเดียวกัน ซึ่งศัตรูของตัวอ่อนแมลงปอคือ เต่า ปลา ด้วงดิ่ง แมลงเหนี่ยงและมวนต่าง ๆ เช่น แมลงป่องน้ำ แมลงดา ส่วนตัวเต็มวัยของแมลงปอจะถูกล่าโดยสัตว์อื่น ๆ เช่น นก จิ้งเหลน ตุ๊กแก อึ่งอ่าง คางคก และแมงมุม


แมลงปอเป็นสัตว์ดึกดำบรรพ์ที่เกิดขึ้นมาบนโลกก่อนหน้าไดโนเสาร์ และก่อนยุคของผีเสื้อ ฟอสซิลของแมลงปอที่เก่าแก่ที่ขุดพบนั้น แสดงว่ามันเคยอาศัยอยู่ในยุค Carboniferous หรือประมาณ 300 ล้านปีมาแล้ว บรรพบุรุษของแมลงปอมีประวัติศาสตร์อันยาวนานควบคู่มากับบรรพบุรุษของแมลงสาบ แสดงว่าแมลงทั้งสองชนิดนี้มีความสามารถในการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม และมีวิวัฒนาการจนสามารถดำรงเผ่าพันธุ์สืบต่อมาจนถึงทุกวันนี้ จากซากของฟอสซิลที่ขุดพบทำให้สันนิษฐานว่าแมลงปอเคยอยู่ในทะเลมาก่อน แล้วจึงมีวิวัฒนาการขึ้นมาอาศัยอยู่บนบกและในน้ำจืด แมลงปอในอดีตมีขนาดใหญ่โตมาก ขนาดความยาวของปีกทั้งสองข้างรวมกัน ยาวประมาณ 29 นิ้ว เป็นแมลงที่ใหญ่ที่สุดในบรรดาแมลงของยุคนั้นทั้งหมดที่มนุษย์รู้จัก หลังจากนั้นแมลงปอได้มีวิวัฒนาการของขนาดและรูปร่าง จนกระทั่งตัวเล็กลงมาเรื่อย ๆ ปัจจุบันพันธุ์ที่ใหญ่ที่สุดมีขนาดความยาวจากปลายปีกทั้งสองข้างเหลือเพียง 7.5 นิ้ว เท่านั้น ปีกของแมลงปอมีการพัฒนาเรื่อยมาเป็นเวลานับล้าน ๆ ปี เพื่อใช้สำหรับกระโดดและบินไปในอากาศ มีความบางเบาและยืดหยุ่นมากขึ้น จนกระทั่งกลายเป็นปีกบางใสที่มีเส้นปีกสานกันอยู่เป็นโครงเช่นในปัจจุบัน


ลักษณะโดยทั่วไปของแมลงปอ คือมีลำตัวยาวเรียว ปีกสองข้างบางใสมีเส้นปีกที่สานกันถี่ละเอียดเป็นโครงคล้ายร่างแห หัวใหญ่ มีตารวม ทำให้สามารถมองเห็นได้รอบตัว หนวดสั้น เล็กเหมือนเส้นขน ยาวประมาณ 5 – 8 ปล้อง โคนหนวดปล้องแรกจะใหญ่หนาและค่อย ๆ เรียวไปจนถึงปล้องสุดท้าย ปากเป็นแบบกัดกิน ขากรรไกรแข็งแรง ส่วนอกมี 3 ปล้อง ปัจจุบันในประเทศไทยมีการค้นพบแมลงปอมากกว่า 295 ชนิด และมีการค้นพบพันธุ์ใหม่เพิ่มขึ้นอยู่เสมอ


แมลงปอเป็นสัตว์ที่ล่าสัตว์อื่นกินเป็นอาหาร ธรรมชาติจึงสร้างให้มันมีคุณสมบัติของการเป็นนักล่า มีตาที่ไวและคม พลังปีกที่แข็งแกร่ง ทำให้มันบินจับเหยื่อได้อย่างว่องไว ลักษณะการบินของแมลงปอมีผู้เปรียบว่าเหมือนกับการบินของเครื่องบินรวมกับเฮลิคอปเตอร์ มันสามารถบินได้เร็วถึง 100 กิโลเมตรต่อชั่วโมง หรือเท่ากับ 20,000 - 30,000 ช่วงตัว ในเวลาเพียง 1 นาที เนื่องจากมันมีกล้ามเนื้อช่วยในการบินที่แข็งแรงมาก ที่เรียกว่า "antagonist muscles"


แมลงปอเข้าจู่โจมเหยื่อได้อย่างรวดเร็วและเงียบเชียบ จึงได้รับฉายาว่า "เพชรฆาตปีกสีรุ้ง นักล่าแห่งเวหา" แมลงปอกินสัตว์อื่นเป็นอาหารจึงทำให้แมลงปอมีคุณสมบัติของการเป็นนักล่า คือมีตาที่มีประสิทธิภาพมากในการมองเห็น สามารถมองได้รอบทิศทาง เป็นมุม 360 องศา มีพลังปีกที่แข็งแกร่งและมีกล้ามเนื้อช่วยในการบินที่แข็งแรงมาก


แมลงปอเป็นสัตว์ที่ไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์ และมีคุณประโยชน์สำหรับการควบคุมทางชีวภาพ นอกจากนั้นตัวอ่อนแมลงปอสามารถเป็นตัวบ่งชี้ถึงคุณภาพน้ำในธรรมชาติได้เป็นอย่างดี เพราะตัวอ่อนแมลงปอจะอาศัยอยู่เฉพาะในแหล่งน้ำที่สะอาดเท่านั้น ถ้าเมื่อไหร่ที่แหล่งน้ำนั้นเริ่มเน่าหรือมีสิ่งสกปรกปะปน ก็จะไม่พบตัวอ่อนแมลงปอในบริเวณนั้น


แมลงปอเป็นแมลงที่มีประโยชน์ในการควบคุมแมลงศัตรูพืชและแมลงที่สร้างความรำคาญหรือนำโรคมาสู่คนและสัตว์เลี้ยงอื่น ๆ เช่น ยุง ริ้น แมลงหวี่ และแมลงวัน เป็นแมลงตัวช่วยเกษตรกรเกษตรอินทรีย์ด้วย มีบทบาทสำคัญในการควบคุมแมลงศัตรูพืช แมลงปอหลายชนิดสามารถกินแมลงหวี่ขาวยาสูบได้มากกว่า 50 ตัวใน 1 ชั่วโมง อย่างแปลงนาที่ปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ ช่วงเก็บเกี่ยวเมื่อแมลงศัตรูพืชที่หลบซ่อนตัวอยู่บินออกมา จะพบเห็นฝูงแมลงปอคอยบินโฉบไล่จับแมลงพวกนี้เป็นเหยื่อ เป็นการช่วยลดต้นทุนในการเกษตรได้เป็นอย่างดี ด้วยเกษตรกรไม่จำเป็นต้องพึ่งสารเคมีสำหรับปราบศัตรูพืช