แม้ว่าไฮเดรนเยียจะเป็นไม้ดอกเมืองหนาวที่เติบโตได้ดีในบริเวณที่อากาศเย็นสบาย แต่ก็มีวิธีปลูกให้เติบโตได้ดีในเขตร้อนชื้นอย่างเมืองไทยได้ จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่นักจัดสวนจำนวนไม่น้อยเลือกปลูกไฮเดรนเยียในสวนสวยหลากสไตล์ ไม่ว่าจะเป็นสวนอังกฤษ หรือสวนยุโรปที่สื่ออารมณ์หวานละมุน นอกจากปลูกในสวนเพิ่มความสวยงามแล้ว ไฮเดรนเยีย ยังเป็นไม้ตัดดอกที่นิยมนำมาจัดช่อดอกไม้ หรือปักแจกันตกแต่งบ้านได้ด้วย แต่จะปลูกไฮเดรนเยียอย่างไรให้รอดจนออกดอกสวยสามารถตัดดอกปักแจกันที่บ้านได้ บทความนี้ได้นำความรู้มาฝากกันค่ะ


ไฮเดรนเยีย หรือ Hydrangea macrophylla (Thunb.) Ser. คือไม้ดอกอายุหลายปี เมื่อลงดินแล้วสามารถสูงได้ถึง 2 เมตร ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ที่มีกว่า 80 สายพันธุ์ทั่วโลก แต่ละสายพันธุ์ก็จะมีกลีบดอกที่แตกต่างกันไป รวมทั้งสีของดอกที่มีทั้งสีขาว ชมพู แดง ม่วง และฟ้า ซึ่งจุดเด่นของดอกไม้ชนิดนี้ นอกจากเรื่องความสวยงามแล้ว ก็จะอยู่ที่บางพันธุ์สามารถเปลี่ยนสีของดอกได้ตามค่าความเป็นกรด-ด่าง ของดิน จึงทำให้ผู้คนทั่วไปชื่นชอบการปลูกดอกไม้ชนิดนี้กันมาก บางพันธุ์กำหนดสีดอกได้โดยควบคุมค่าความเป็นกรด ด่างที่เหมาะสม หากต้องการดอกสีชมพูควรให้ปุ๋ยที่มีฟอสฟอรัส แต่ถ้าต้องการดอกสีฟ้าให้เติมอะลูมิเนียมซัลเฟตในปริมาณที่พอเหมาะ การควบคุมค่ากรด ด่าง นี้สามารถควบคุมได้ทั้งทางน้ำ ปุ๋ย และดิน


นอกจากสีสันที่หลากหลายแล้ว ดอกไฮเดรนเยีย ยังมีความหมายลึกซึ้งและสวยงาม บ้างก็ว่าหมายถึง “ความเย็นชา” ซึ่งอาจเป็นเพราะดอกไม้ชนิดนี้มีต้นกำเนิดในถิ่นที่หนาวเย็น และทนอากาศหนาวได้ดี ทว่าอีกนัยหนึ่งไฮเดรนเยียยังหมายถึง “ตัวแทนคำขอบคุณ” หรือ “Thank you for understanding” ขอบคุณสำหรับความเข้าใจและเคียงข้างกันมาตลอด ขอบคุณที่ไม่ถือสาความเย็นชาของฉัน ขอบคุณที่รักและห่วงใยกันเสมอมา.. แต่ไม่ว่าแท้จริงแล้วไฮเดรนเยียจะหมายถึงอะไร แต่ความสวยงามเป็นเอกลักษณ์ของดอกไฮเดรนเยียก็ครองใจผู้คนมาเสมอ


หัวใจสำคัญของการปลูกไม้ดอกเมืองหนาวชนิดนี้คือต้องรู้จักไฮเดรนเยีย ธรรมชาติของไฮเดรนเยียเป็นต้นไม้ที่ชอบน้ำมาก แต่ไม่ชอบน้ำท่วมขังจึงสามารถรดน้ำได้ปกติอย่างเช่นต้นไม้ทั่วไป ในช่วงสัปดาห์แรก ให้รดน้ำตามปกติเช้า เย็น โดยที่ยังไม่ต้องให้ปุ๋ย แต่หลังจากนั้น ไฮเดรนเยียจะต้องการสารอาหารพืชในปริมาณ 1-1.5 กรัมต่อลิตร ประมาณ 4-5 วันต่อสัปดาห์ น้ำที่ใช้ในการรดควรมีค่า pH ที่ประมาณ 5.5 เลือกปลูกในตำแหน่งที่อากาศถ่ายเทสะดวก ระวังอย่าวางหรือปลูกในตำแหน่งที่มีแสงแดดจัดตลอดวัน ยิ่งอากาศเย็นยิ่งออกดอกมาก หากปลูกนอกบ้านควรเลือกตำแหน่งที่มีร่มเงาและมีแสงแดดครึ่งวันเป็นเพียงพอ


ประโยชน์และสรรพคุณไฮเดรนเยีย


ดอกไฮเดรนเยียมักถูกนำมาใช้ประโยชน์ในเรื่องของการประดับตกแต่ง เนื่องจากมีลักษณะสวยงามและสีสันสดใส โดยคนส่วนใหญ่มักจะนำดอกไม้ชนิดนี้ไปใช้เป็นแบล็กดรอป ในงานต่าง ๆ หรือไม่ก็นำไปปลูกเพิ่มความสวยงามให้กับบ้านเรือนหรือสวน รวมถึงนำไปจัดเป็นช่อดอกไม้สวย ๆ สำหรับเจ้าสาวด้วย ทว่าจริง ๆ แล้วไฮเดรนเยียก็ยังมีสรรพคุณดี ๆ อื่น ๆ แฝงอยู่เพียบ โดยทางแพทย์ตะวันตกจะนำไฮเดรนเยียไปใช้ในการรักษาอาการกระเพาะปัสสาวะอักเสบ ท่อปัสสาวะอักเสบ ต่อมลูกหมากอักเสบ และโรคนิ่วในไต อีกทั้งบางตำราก็ยังบอกว่าไฮเดรนเยียช่วยแก้อาการคลื่นไส้ ช่วยบรรเทาอาการปวดหลัง ลักปิดลักเปิด เกล็ดพอง รูมาติสซั่ม และอัมพาดได้อีกต่างหาก แถมยังไม่หมดแค่นั้น เพราะการเคี้ยวเปลือกของไฮเดรนเยียยังสามารถช่วยลดอาการปวดท้องหรือปัญหาเกี่ยวกับหัวใจได้ ส่วนรากก็นำมาใช้สกัดลดไข้ต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี ใบก็นำไปสกัดรักษาอาการไข้มาลาเลียได้ รวมถึงเรายังสามารถนำไฮเดรนเดียมาใช้พอกแผลได้อีกด้วย


แต่ถึงแม้ไฮเดรนเยียจะมีประโยชน์และสรรพคุณดี ๆ อยู่มากเพียงใด ทว่าก็ต้องนำมาใช้ให้ถูกหลักและผ่านการสกัดเอาสารพิษออกก่อน เพราะต้องบอกเลยว่าดอกไม้ชนิดนี้เป็นดอกไม้ที่มีสารพิษไซยาไนด์ซ่อนอยู่ ถ้าเผลอกินเข้าไปแบบไม่ถูกต้องจะทำให้มีอาการ หน้าซีด ตัวเหลือง คลื่นไส้อานเจียน หรืออาจถึงขั้นทำให้เกิดการช็อก หมดสติ และหัวใจวายได้