ม้าลาย ( Zebra ) เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมจัดอยู่ในสกุลม้า (EGUUS ) มีขนาดเล็กกว่าม้าทั่วไป มีลักษณะของหางคล้ายกับหางของลา มีขนที่คอเป็นแผงสั้นตั้งขึ้นเหมือนขนแปรง ลำตัวมีสีสันโดดเด่น คือ มีสีขาวสลับกับสีดำทั้งตัว ซึ่งถ้าอิงตามความเชื่อของชาวพื้นเมืองของทวีปแอฟริกาจะมีความเชื่อว่า ม้าลายมีพื้นขนสีดำและมีสีขาวเป็นลายพาดผ่าน

ม้าลายเป็นสัตว์ที่มีน้ำใจโดยมันมักจะกัดแทะกินบริเวณส่วนโคนและลำต้นของต้นไม้-หญ้า และจะปล่อยให้แอนทีโลปหรือสัตว์อื่นกินยอดหญ้าแทน นับว่าเป็นการแสดงน้ำใจของสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมก็ว่าได้เพราะสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมนั้นลึกๆแล้วมักจะมีความอ่อนโยนอยู่ภายในจิตใจไม่มากก็น้อย

จากการศึกษาทางวิทยาศาสตร์พบว่า ม้าลายแท้ที่จริงเป็นสัตว์ที่มีพื้นลำตัวสีดำและมีลายแถบสีขาวพาดผ่านลำตัว ซึ่งลายแถบสีขาวนั้นเกิดจากเซลล์ประสาทที่เรียงรายตามแนวกระดูกสันหลังส่วนหนึ่ง จะเปลี่ยนสภาพไปเป็นเซลล์ผลิตเม็ดสีสีดำ เรียกว่า เมลาโนไซท์ หลังจากนั้น เมลาโนไซท์เหล่านี้จะเคลื่อนออกไปด้านข้างของกระดูกสันหลังในแนวตั้งฉาก แล้วเปลี่ยนสภาพไปเป็นผิวหนังที่มีเม็ดสีสีดำ

ซึ่งรูปแบบของเม็ดสีในสัตว์แต่ละชนิดนั้น ขึ้นอยู่กับการกระตุ้นทางพันธุกรรมในการเปลี่ยนสภาพ และการเคลื่อนที่ของเมลาโนไซท์ โดยจากการศึกษาพบว่าตัวอ่อนของม้าลายที่อยู่ในท้องแม่จะเป็นตัวสีดำก่อน จากนั้นลายแถบสีขาวจึงค่อยๆพัฒนาขึ้น ซึ่งม้าลายแต่ละตัวก็จะมีลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวไม่เหมือนกัน

ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัดในการที่ม้าลายมีลายแถบสีขาวเหล่านี้ เชื่อว่าใช้ในการพรางตัวจากศัตรูและทำให้ศัตรูซึ่งได้แก่สัตว์กินเนื้อต่างๆตาลายได้ เมื่อได้พบเจอม้าลายที่อยู่รวมกันเป็นฝูงในทุ่งหญ้ากว้าง ทำให้จับระยะทางที่จะโจมตีผิดพลาดไป สำหรับทัศนะของชาร์ลส์ ดาร์วิน เชื่อว่าม้าลายมีลายเพื่อจดจำกันได้และตัวผู้ใช้เกี้ยวพาตัวเมีย รวมทั้งเชื่อว่ามีไว้ป้องกันแมลงโดยเฉพาะแมลงวัน มีหลักฐานว่าม้าลายดึงดูดแมลงน้อยกว่าสัตว์กินพืชชนิดอื่นๆในแอฟริกา

จากการทดลองของนักวิทยาศาสตร์ชาวฮังการีกลุ่มหนึ่ง ที่ทดลองโดยการนำหุ่นของม้า 4 ตัว ที่มีสีสันต่างๆแตกต่างกันไปไปตั้งไว้ในทุ่งหญ้ารวมถึงม้าลาย พบว่าหุ่นม้าลายมีแมลงมาเกาะน้อยที่สุด ทั้งนี้เชื่อว่าเพราะตาของแมลงเป็นระบบตารวมที่มีส่วนประกอบมากมาย และแมลงจะลงเกาะโดยการใช้แสงโพลาไรซ์ช่วย เป็นไปได้ว่าลายทางของม้าลายไปรบกวนแสงโพลาไรซ์ในการมองของแมลง ทำให้ยากในการลงเกาะบนตัวของม้าลาย

ด้วยลวดลายอันโดดเด่นของม้าลาย จึงทำให้ลายของม้าใช้เป็นสัญลักษณ์หรือตราสัญลักษณ์ต่างๆ เช่น ทางม้าลาย บนพื้นถนนสำหรับการข้ามถนนของผู้คนที่เดินสัญจรปกติ และเป็นสัญลักษณ์หรือฉายาขององค์กรหรือสโมสรต่างๆ เช่น สโมสรฟุตบอลยูเวนตุส ในกัลโช่เซเรียอาของอิตาลี ก็มีฉายาว่า “ม้าลาย” ตามสีของชุดแข่งขันและสัญลักษณ์ประจำสโมสร เป็นต้น