สุขภาพช่องปากที่ดีเริ่มต้นด้วยการแปรงฟัน การเลือกแปรงสีฟันให้เหมาะกับการใช้งานจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ควรใส่ใจ เพราะหากเลือกผิดประเภทอาจทำให้เกิดปัญหาในช่องปากตามมา ในปัจจุบันมีแปรงสีฟันออกมาให้เลือกหลายแบบตามประเภทการใช้งาน หลายคนอาจกำลังใช้แปรงสีฟันที่ไม่เหมาะสมกับช่องปากโดยไม่รู้ตัว

ขนาด

การเลือกแปรงสีฟันจะเริ่มต้นที่ขนาด ในกรณีที่คุณไม่ได้ซื้อแปรงสีฟันเพื่อตัวคุณเอง แต่ซื้อให้ลูกชาย หรือลูกสาวของคุณแล้วล่ะก็ การเลือกแปรงสีฟันที่ออกแบบมาสำหรับปากของพวกเขานั้นเป็นสิ่งสำคัญ ดังนั้นเด็ก ๆ จะต้องการแปรงสีฟันที่มีหัวแปรงขนาดเล็ก โดยทั่วไปแล้วแปรงมีการออกแบบออกมาในรูปแบบที่แตกต่างกัน ดังนั้นแปรงควรสามารถใช้งานได้ง่าย และใช้งานได้จริง

ขนแปรง

ขนแปรง ความอ่อนตัวของขนแปรงมีให้เลือกหลายระดับตามวัสดุที่ใช้ ตั้งแต่ชนิดอ่อนนุ่ม ชนิดนุ่มพิเศษ ชนิดปานกลาง ขนแปรงที่เหมาะสมในการใช้งานสำหรับผู้ใหญ่ควรผลิตจากไนลอน พีบีที (Polybutylene Terephthalate: PBT) หรือวัสดุที่คุณสมบัติเทียบเท่ากับที่ระบุ มีความอ่อนนุ่ม ปลายขนแปรงโค้งมนเล็กน้อย ทั้งนี้ แรงกดในขณะแปรงฟันและความแข็งแรงของฟันแต่ละคนก็มีผลต่อการแปรงฟัน การเลือกใช้ขนแปรงที่มีความแข็งระดับปานกลางหรือแข็งมากจึงอาจสร้างความเสียหายให้กับเหงือก รากฟัน หรือเร่งให้เคลือบฟันสึกกร่อนได้ง่ายจนนำไปสู่ปัญหาช่องปากได้

หัวแปรง

ไม่ใช่ว่าหัวแปรงทุกชนิดถูกออกแบบมาเหมือนกันหมด ดังนั้นคุณจำเป็นจะต้องค้นหาหัวแปรงที่สามารถปรับใช้ให้เข้ากับปากของคุณได้อย่างเหมาะสมที่สุด ข้อนี้มักจะถูกมองข้ามไป แต่มันมีบทบาทที่สำคัญว่าแปรงสีฟันของคุณจะมีประสิทธิภาพในการทำความสะอาดปากของคุณได้มากแค่ไหน คุณควรซื้อแปรงสีฟันที่แตกต่างกัน 2-3 แบบ เพื่อที่คุณจะได้ลองใช้หัวแปรงแต่ละแบบได้ และหัวแปรงที่เหมาะสมนั้นขนแปรงควรจะสามารถเข้าถึงฟันกรามด้านในได้ง่ายดายมากที่สุด และควรปกคลุมฟันได้ทุกซี่ หากเป็นเช่นนั้น และคุณรู้สึกว่าใช้งานมันได้สะดวกแล้วล่ะก็ คุณก็รู้แล้วว่ามันเป็นแปรงสีฟันที่เหมาะสมกับคุณมากที่สุด การเลือกแปรงนั้นจำเป็นที่จะต้องทำการทดสอบด้วยตัวคุณเอง แต่รับรองว่ามันคุ้มกันกับผลลัพธ์ที่จะได้ เพราะว่าคุณจะได้แปรงสีฟันที่สามารถทำความสะอาดฟันของคุณได้จริง ๆ และนั่นก็ทำให้คุณรู้สึกสบายซึ่งมันจะช่วยลดโอกาสในการทำลายเหงือก หรือฟันของคุณ

ด้ามจับ

แปรงสีฟันควรมีด้ามแปรงยาวพอเหมาะ จับได้ถนัดมือ แข็งแรง ไม่เปราะหรือหักง่าย

ควรใช้แปรงสีฟันไฟฟ้าหรือไม่?

ปัจจุบัน มีแปรงสีฟันที่ใช้ไฟฟ้าออกมาจำหน่ายหลายยี่ห้อ หลายแบบ แต่โดยทั่วไปแล้ว ทันตแพทย์จะแนะนำให้ใช้แปรงสีฟันไฟฟ้าในกรณีดังต่อไปนี้

• ผู้ที่ไม่สามารถใช้มือได้อย่างปกติ เช่น ผู้ป่วยโรค Parkinson ซึ่งมือจะสั่น ควบคุมมือไม่ได้ หรือผู้ป่วยที่ปวดตามข้อนิ้วมือ เป็นต้น

• ผู้ที่มีความพิการทางมือ หรือ ผู้ป่วยที่ต้องนอนอยู่ในโรงพยาบาลที่ไม่สามารถแปรงฟันด้วยตนเองได้

สำหรับผู้ที่ใช้มือได้อย่างปกติ จะไม่แนะนำให้ใช้แปรงสีฟันไฟฟ้า แต่จะแนะนำให้ใช้แปรงสีฟันธรรมดามากกว่า เพราะเราจะสามารถควบคุมแรงที่แปรงในบริเวณต่าง ๆ ได้ดีกว่า จะลดโอกาสที่แปรงจะไปทำอันตรายต่อเหงือกได้ดีกว่า

โดยสรุปแล้วจะแนะนำให้ทำความสะอาดฟันโดยการแปรงฟันอย่างถูกวิธีร่วมกับการใช้เส้นใยขัดฟัน ซึ่งอาจต้องใช้เวลานานขึ้นในการทำความสะอาดฟันและแนะนำให้ใช้ยาสีฟันชนิดครีมหรือเจลที่ผสมฟลูออไรด์ จะเป็นยี่ห้ออะไรก็ได้ แล้วแต่สี กลิ่น และรส ที่ชอบ