อูฐเป็นสัตว์ในตระกูลเดียวกับ llama (ลามะ), alpaca, vicuna และ guanaco ซึ่งถือกำเนิดในทวีปอเมริกาเหนือ แต่เมื่อถึงยุค Pliocene คือ เมื่อ 10 ล้านปีก่อน บรรพสัตว์ของอูฐได้เดินทางอพยพข้ามช่องแคบ Bering สู่เอเชียและแอฟริกาอย่างถาวร

ดินแดนแอฟริกาเหนือที่อูฐอาหรับอาศัยเป็นบริเวณที่อยู่ใกล้ทะเล จึงมีฝนตกบ้างทำให้พื้นที่มีไร่ข้าวโพดและแหล่งน้ำกลางทะเลทราย (oasis) อุดมสมบูรณ์ เวลากองคาราวานของคนพเนจรกลางทะเลทรายต้องขนสัมภาระเดินทางไกล เขาต้องใช้อูฐขนเพราะอูฐสามารถเดินทางผ่านพื้นที่ๆที่ทราย กรวด ก้อนหินได้ดี แต่ถ้าพื้นดินเป็นโคลนอูฐจะเดินลุยไม่ได้เลย

ด้วยขาที่ยาวทำให้สามารถเดินได้เร็ว 4 กิโลเมตร/ชั่วโมง อูฐที่สมบูรณ์สามารถเดินได้นานวันละ 6 ชั่วโมง ทั้งๆที่สัมภาระหนักและอากาศก็ร้อนอ้าว แต่อูฐก็อาจเดินทางโดยไม่กินหรือดื่มอะไรเลยเป็นเวลาหลายวัน

นักชีววิทยาได้พบว่า อูฐเสียน้ำโดยการปัสสาวะค่อนข้างน้อยและตัวอูฐจะไม่ตกเหงื่อจนกว่าอุณหภูมิในตัวของมันจะสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส เมื่อถึงเวลากลางคืนที่มีลมเย็นพัด อูฐจะขับความร้อนออกจากร่างกายเพื่อสู้ความหนาว ความสามารถพิเศษที่โดดเด่นของอูฐอีกประการหนึ่ง คือ ความสามารถมีชีวิตได้ถึงแม้ร่างกายจะเสียน้ำไปถึง 30% ก็ตาม ซึ่งถ้าเป็นสัตว์อื่นถ้าเสียน้ำมากเพียงนั้นเลือดจะข้นจนไหลไปเลี้ยงร่างกายไม่ได้และสัตว์นั้นก็จะตาย

การกินของมันจะกลืนอาหารเข้าไปก่อนโดยไม่เคี้ยว แล้วขยอกอาหารออกมาในเวลาต่อมาเพื่อเคี้ยวใหม่ แล้วจึงกินเข้าไปอีกการเคี้ยวเช่นนี้ช่วยลดภาระของกระเพาะมันในการย่อยอาหารเวลาอูฐดื่มน้ำจนเต็มที่ มันจะสามารถอยู่ต่อไปได้โดยไม่ดื่มน้ำอีกเลยเป็นเวลานานถึง 6 วัน ในช่วงเวลาอากาศร้อน อูฐจะดื่มน้ำวันเว้นวัน

อูฐว่ายน้ำไม่เก่ง ด้วยเหตุนี้มันจึงกลัวน้ำที่ลึกมากและการที่มันว่ายน้ำไม่ถนัดเพราะต้องใช้ชีวิตส่วนใหญ่อยู่ในทะเลทรายที่ไม่มีน้ำให้ว่ายเล่นนั่นเอง มันจึงไม่จำเป็นต้องรู้วิธีว่ายน้ำเลยก็สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้ ขนสีน้ำตาลของมันก็มีส่วนช่วยให้มันดูกลมกลืนกับสีของทราย ขนอูฐจึงช่วยให้มันปลอดภัยจากศัตรู โดยการพรางตัวเช่นเดียวกับสัตว์อื่น

ถึงแม้แดดจะกล้าสักเพียงใด อูฐที่ต้องการพักผ่อนจะพักกลางแดดโดยไม่แยแสร่มไม้หรือชายคาและปิดตาทันทีพร้อมกับฟุบตัวลงจนกระทั่งพายุสงบมันจึงลุกยืนอีก แต่สำหรับคนเดินทางเวลาเผชิญพายุทราย เขาจะเอาผ้าพันศีรษะ ปิดหู ตา จมูก แล้วทรุดตัวลงนั่งใกล้อูฐ จนพายุผ่านเขาจึงลุกยืนพร้อมสะบัดทรายจากเสื้อผ้าแล้วเดินทางต่อ

อูฐเป็นสัตว์คู่ใจของชาวอาหรับเพราะเขาใช้อูฐขนสัมภาระให้คนขี่ และขนอูฐถูกนำมาทอเสื้อผ้า ส่วนนมอูฐคือเครื่องดื่มและใช้ทำเนยแข็ง สำหรับเนื้ออูฐนั้นก็ใช้เป็นอาหาร แต่ในบางพื้นที่ที่มิได้เป็นทะเลทรายเขาใช้อูฐลากรถ ไถนาและชักรอกตักน้ำจากบ่อลึก

ตามปกติเวลาเดินทางไกลข้ามทะเลทรายเหล่านักเดินทางมักมีอูฐหลายตัว ขบวนคนและสัตว์นี้มีชื่อเรียกรวมกันว่า กองคาราวาน อูฐซึ่งรู้จักว่าต้องการเดินไกลเพียงใดจะปฏิเสธการเดินต่อทันทีที่ครบระยะทาง ดังนั้นไม่ว่าคนเลี้ยงจะทุบตีมันเพียงใด มันก็จะนอนลงและไม่ขยับเท้าก้าวเดินอีกเลย เพราะตามปกติชาวอาหรับนิยมวัดระยะทางตามระยะทางที่อูฐเดิน เช่น เวลาเขากล่าวถึงระยะทาง 2 อูฐเดิน (2 camel marches) เขาหมายถึงระยะทาง 50 กิโลเมตร เพราะระยะทาง 1 อูฐเดินไกลประมาณ 25 กิโลเมตร

อูฐเป็นสัตว์อารมณ์ร้อนเวลาโกรธมันจะกัดคนที่ตอแยมัน คนดูแลจึงนำตะกร้อสวมปากไม่ให้มันกัด และที่สำคัญอูฐมีสัญชาตญาณเรื่องทิศดีพอสมควรมันจึงรู้เส้นทางกลับบ้านดี แต่ในการเดินทางที่ไกลมากๆมันจะกลับบ้านไม่ถูก